Filmy komunizm

Historia dojrzewania Marjane Satrapi, wrażliwej irańskiej dziewczyny, w czasie rewolucji, która doprowadziła do upadku szacha i rządów Chomeiniego oraz dokonała głębokich przemian obyczajowych.

28 kwietnia 1986 roku w elektrowni jądrowej w Czarnobylu na Ukrainie, na terenie ówczesnego ZSRR, doszło do ogromnej eksplozji. Uwolniona podczas wybuchu chmura radioaktywna spowodowała skażenie promieniotwórcze na terenie Białorusi, Rosji, Ukrainy i rozprzestrzeniła się po całej Europie, w tym w Polsce, Skandynawii, Europie Środkowej i Zachodniej.

Film, pomyślany pierwotnie jako dokument o twórcy polskiego Elementarza, Marianie Falskim, przyniósł zupełnie odmienny rezultat: zdumiewający zapis stanu ducha Polaków lat siedemdziesiątych, przekraczający wszelkie bariery i konwencje gatunkowe ówczesnego kina. W miejsce dawnego, wyidealizowanego Elementarza, ukazanego w pierwszej części filmu, w drugiej autor zaproponował jego współczesny wariant: posępny, bliższy rzeczywistemu klimatowi epoki, zaś w trzeciej stworzył osobliwą wariację na jego temat. Film nagrodzony – już po śmierci autora – Złotym Lajkonikiem na Krakowskim Festiwalu Filmowym.

Szarlatan to dramat biograficzny o wyjątkowym człowieku, obdarzonym zdolnościami leczniczymi, rozgrywający się na tle wydarzeń XX wieku. Historia inspirowana jest życiem uzdrowiciela Jana Mikoláška, który wprawiał w zdumienie pokolenia dzięki niesamowitym umiejętnościom diagnozowania i leczenia chorób za pomocą ziół, narażając się na obstrukcję ze strony komunistycznego establishmentu. Opowieść Mikoláška to nie tylko jedno z ludzkich żyć pełne zwrotów akcji, ale także ogólna refleksja nad ceną, jaką płaci się za przywilej geniuszu.

Lata 80. w Polsce – sam środek ponurego krajobrazu pomiędzy stanem wojennym a Okrągłym Stołem. W niedużym, zapomnianym mieście gdzieś na południowym zachodzie Polski, dochodzi do brutalnego podwójnego morderstwa: młodej prostytutki i miejscowego komunistycznego działacza. W tym samym czasie samobójstwo popełnia również para nastolatków. W miejscowej gazecie o morderstwie ma napisać Witold Wanycz (Andrzej Seweryn), doświadczony, nieco zgorzkniały dziennikarz. Jednocześnie w tej samej redakcji zatrudnia się młody redaktor: Piotr Zarzycki (Dawid Ogrodnik) – syn wysoko postawionego działacza partyjnego. Rozpoczyna na własny rachunek dziennikarskie śledztwo. Czym bardziej angażuje się w sprawę, tym głębiej grzęźnie w tytułowy rojst – bagno, z którego trudno się wydostać.

Film, nagrodzony Oscarem przez Amerykańska Akademię, który powstał w oparciu o słynną powieść Güntera Grassa pod tym samym tytułem, portretuje mieszkańców Gdańska – Polaków, Niemców i Kaszubów – na tle historycznych wydarzeń pomiędzy rokiem 1924 i końcem II wojny światowej. Bacznym obserwatorem owych zdarzeń jest Oskar Matzerath, nad wiek rozwinięty chłopiec, którego świat dorosłych napawa sceptycyzmem i niechęcią. Nie chcąc stać się jego częścią, w dniu trzecich urodzin postanawia, że nie będzie dalej rosnąć. Z okazji urodzin rodzice kupują mu blaszany bębenek, który odtąd będzie jego nieodłącznym towarzyszem. Głośnym bębnieniem i przenikliwym wrzaskiem chłopiec potrafi kruszyć szkło, tym samym protestując przeciwko braku zainteresowania i kłamstwom dorosłych.

Historia filmu osadzona jest w roku 1944. Ofelia (Ivana Baquero) wraz z mamą Carmen (Ariadna Gil) przybywają do nowego domu, gdzie mieszka nowy mąż Carmen - kapitan Vidal (Sergi López). Dziewczynce trudno znieść swojego nowego ojca. W związku z tym wymyśla swój własny wyimaginowany świat, w którym spotyka w ruinach labiryntu Fauna. Ten mówi jej, że jest księżniczką i musi wykonać trzy zadania.

Rzeczywistość, jak z sennego koszmaru. Państwowy dekret 770 i dwie młode kobiety, które muszą go złamać. Mają tylko 24 godziny. Jeśli ktoś się dowie o ich tajemnicy, grozi im więzienie. Nie mogą zaufać nikomu, nawet rodzinie i narzeczonym. Każdy krok może się okazać dla nich zgubny. Muszą bezgranicznie sobie zaufać. Mają tylko siebie. Perfekcyjnie zrealizowany i trzymający w napięciu do ostatniej minuty film, który stał się sensacją festiwalu w Cannes. Entuzjastycznie przyjęty przez publiczność i krytykę 4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni zdobyły Złotą Palmę, pokonując najnowsze filmy Tarantino, Kar-Waia, Kusturicy i barci Coen.

Lilja ma szesnaście lat. Jej jedynym przyjacielem jest młody Volodja. Oboje mieszkają w biednej wiosce w Związku Radzieckim, fantazjując na temat nowego - lepszego życia. Tak monotonnie i nudno mijają im kolejne tygodnie. Jednak pewnego dnia Lilja zakochuje się w Andreju. Chłopak wyrusza do Szwecji i zaprasza ją, by wybrała się tam razem z nim. Dla niej jest to jedyna szansa wyrwania się z prowincji i rozpoczęcia zupełnie nowego życia...

Opowieść zaczyna się 27 lutego 1933 r. W rezydencji potentatów przemysłu stalowego właśnie trwają przygotowania do uroczystej kolacji. Reprezentanci trzech pokoleń gigantycznego rodu von Essenbeck świętują urodziny seniora dynastii. Podniosłą atmosferę przerywa wieść o płonącym Reichstagu...